Mantelzorger: ben je overbelast?

Als mantelzorger sta je voor een enorme taak. Je bent geen gezondheidsprofessional, maar je staat wel in voor de dagelijkse zorg van een persoon met een medische aandoening. Je eigen leven met werk, kinderen loopt gewoon door. Vaak moet je forfait geven bij sociale aangelegenheden en je kunt niet altijd rekenen op begrip. Daarbij is het niet altijd even makkelijk om te gaan met het psychische aspect van sommige ziektes, wanneer het karakter van die persoon verandert.

Het is makkelijk om overbelast te raken, het is van groot belang voldoende aandacht te geven aan jezelf. Met onderstaande checklist kun je inzicht krijgen op je belasting op lange termijn.

Mijn nachtrust is verstoord - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Hem of haar helpen kost me nogal wat moeite en tijd - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Ik vind het lichamelijk zwaar - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Het beperkt me in andere dingen die ik wil doen - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
We hebben onze dagelijkse manier van doen moeten aanpassen - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
We hebben onze plannen moeten wijzigen - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Er zijn ook andere zaken waaraan ik mijn tijd moet besteden - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Emotioneel gedragen we ons anders ten opzichte van elkaar - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Het gedrag van mijn man/vrouw maakt me soms van streek - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Het is pijnlijk te moeten zien dat hij/zij een ander persoon is geworden - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Ik heb mijn werk/baan moeten aanpassen aan de situatie - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
Ik word geheel door deze situatie in beslag genomen - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
We leven onder financiële druk - NEE = 1 punt       JA = 2 punten
 Totaal:

0 - 3: duidelijke impact
4 - 6: lichtelijk overbelast
7 - 10: overbelast
10: ernstig overbelast

Het is belangrijk om bewust te zijn voor volgende fysieke signalen, die kunnen duiden op een overbelasting:

  • Hoofd- en buikpijn;
  • Verhoogde bloeddruk;
  • Weinig eetlust;
  • Hyperventilatie;
  • Altijd moe zijn;
  • Vergeetachtigheid;
  • Schuldgevoelens;
  • Slaapproblemen;
  • Piekeren;
  • Kort lontje;
  • Verwaarlozing van het uiterlijk.

Ben je overbelast en heb je dringend een break nodig? Deze tips kunnen je helpen:

  • Durf hulp te vragen, van zowel professionals maar ook van familie of vrienden. Hulp vragen is geen teken van zwakte. Je zult merken dat anderen vaak bereid zijn een handje te helpen. En vaak zelfs fijn vinden!
  • Houd een dankbaarheidsdagboek bij. Schrijf elke dag 3 dingen op waarvoor je dankbaar bent. Het is in het begin misschien moeilijk maar het is een bewezen manier om je beter te voelen.
  • Maak een overzicht van wat écht belangrijk is en wat niet. Werk je lijst af van hetgeen wat nodig is, zo kun je ook niks vergeten.
  • Vermijd confrontaties en conflicten. Ben je zelf boos of diegene waarvoor je zorgt? Laat elkaar dan even met rust. Ga een boodschap doen of maak een kleine wandeling.
  • Zorg dat je tijdens bezoek zelf wat rust krijgt. Je hoeft je niet uit te sloven en je bent ook niet verplicht om sociaal geëngageerd te zijn.
  • Richt een plek of kamer in huis in voor jezelf. Een plek waar je je even kunt terugtrekken uit de situatie om rust te vinden.
  • Kijk naar mogelijkheden voor een dagactiviteit. Je kunt dementerende ouderen inschrijven voor een dagopname. Zo heb jij rust en zij een leuke dag
  • Vraagt koken veel energie? Laat een paar keer in de week maaltijden thuis bezorgen.
  • Neem contact op met ziekenfonds om te vragen waar je recht op hebt. In een aantal gevallen kun je aanspraak maken op bijvoorbeeld huishulp of een tuinman.